УЛАМЖЛАЛТ, СЭРГЭЭН ЗАСАХ ЭМЧИЛГЭЭ
Эрүүл хүн та эрүүл нийгмийн үндэс.
Уламжлалт, сэргээн засах эмчилгээ
Уламжлалт анагаах ухааны эмч судсаар оношлогоо хийж, таван цул зургаан сав эрхтэний өвчлөлийг оношилж тан эмчилгээ болон толгой, хүзүү, нуруу, үе мөчний өвчлөлийг оношлоод зүү төөнүүр засал, бариа засал, хануур шивүүр эмчилгээ, жин дэвтээлэг, эмийн ургамалтай шавар эмчилгээ, туулга эмчилгээ зэрэг уламжлалт эмчилгээг сэргээн засах эмчилгээтэй хослуулан эмчилж байна.
Давуу тал:
- Таны төрөлхийн өвөрчлөл буюу өөрийн төрөлх чанараа ямар гэдгээ мэдэж, таньд тохирсон тан эмчилгээ болон УАУ-ны засал эмчилгээнүүдийг таны бие махбодид тохируулан хийх болно.
- Өдрийн эмчилгээ болон хэвтэн эмчлүүлэх боломжтой
- Харьяалал харгалзахгүй
- ЭМД хөнгөлөлттэй
- Чадварлаг эмч нарын баг
Уламжлалт эмчилгээ
Тан гэдэг нь Монголын уламжлалт анагаах ухаанд хэрэглэгддэг эм бэлдмэлийн нэг хэлбэр бөгөөд ургамал, амьтны гаралтай болон эрдсийн түүхий эдийг хатааж, шатааж, нунтаглан найруулж хэрэглэдэг уламжлалт эмийн төрөл юм.
Тан эм, талхан эм, үрлэн эм, эрдэнийн эм, тосон эм гэсэн олон төрөл байдаг. Тан эмийн өнгө, үнэр, амт, чадал, уух ёс нь хүртэл янз янз байдаг. 1-5 найрлагаас бүтсэн эмийг тан гэнэ.
Тан эмийг буцалгаж уудаг. 5-аас дээш найрлагатайг талхан эм гэдэг ба усаар даруулж уудаг.
Уламжлалт зүү эмчилгээ (акупунктур) нь анагаах ухааны чухал салбар бөгөөд хүний биеийн тодорхой цэгүүдэд (зүү төөнүүрийн цэгүүдэд) зүү зоон эмчилгээ хийх аргыг хэлдэг. Энэхүү арга нь хэдэн мянган жилийн түүхтэй бөгөөд дэлхий даяар өргөнөөр ашиглагддаг эмчилгээний хэлбэр юм.
Зорилго ба Үндсэн зарчим:
Зүү эмчилгээ нь бие махбод дахь “ци” (энерги) урсгалыг тэнцвэржүүлэх замаар өвчнийг анагаах зорилготой. Хятадын уламжлалт анагаах ухаанд хүний бие махбодын энерги меридиан хэмээх сувгуудаар дамжин урсдаг гэж үздэг бөгөөд тухайн сувгууд дээр байрлах зүү төөнүүрийн цэгүүдийг өдөөж, биеийн дотоод тэнцвэрийг сэргээхийг зорьдог.
Зүү эмчилгээг дараах өвчин зовиурын үед өргөн хэрэглэдэг.
– Хүзүү, нуруу, үе мөчний архаг өвдөлт
– Нойргүйдэл, стресс, сэтгэл санааны хямрал
– Мигрень ба толгойн өвдөлт
– Зүрх судасны өвчлөл
– Хоол боловсруулах эрхтэний асуудлууд
– Бөөр, шээс ялгаруулах замын өвчлөлүүд
– Хавсарсан эмчилгээ болон дархлаа дэмжих зорилгоор
Төөнүүр эмчилгээ уламжлалт анагаах ухаанд олон зуун жилийн турш хэрэглэгдэж ирсэн эмчилгээний нэг хэлбэр юм. Төөнүүрийн үндсэн зорилго нь биеийн “амь энерги” буюу “чи” (qi) гүйх сувгуудыг (меридиан) чөлөөтэй болгох, хүйтэн, чийгийг тараах, биеийн дотоод дулааны тэнцвэрийг хангах юм. Төөнүүр эмчилгээ хүний биеийн тодорхой цэгүүдэд дулааны энерги өгч, цусны эргэлт, энергийн урсгалыг сайжруулах, өвдөлт намдаах, дотоод эрхтний үйл ажиллагааг тэнцвэржүүлэх зорилготой уламжлалт эмчилгээний арга юм.
Төөнүүр нь цагаан уул өвсийг хатааж хийдэг. Мөн нүүрсэн төөнүүр зэрэг олон төрөл янз байдаг. Дотроо утаатай, утаагүй төөнүүр байдаг.
Төөнүүр эмчилгээ хийдэг өвчнүүд:
1. Үе мөч, яс булчингийн өвчин:
- Хуян шар ус
- Үе мөчний үрэвсэл (артрит)
- Булчин чангарах, шөрмөс татах
- Хөл, гар бадайрах
- Нуруу, хүзүү, мөр, өвдөгний өвдөлт
2. Хоол боловсруулах замын өвчин:
- Ходоодны үрэвсэл, цээж хорсох
- Гэдэс дүүрэх, суулгах
- Бөөлжих, дотор муухайрах
- Хоолны дуршилгүй болох
3. Амьсгалын замын өвчин:
- Ханиад, томуу
- Ханиалгах, цэртэй ханиалгах
- Амьсгаадах
4. Мэдрэлийн тогтолцооны эмгэг:
- Нойргүйдэл
- Толгой өвдөх, мигрень
- Ядаргаа, стресс
5. Эмэгтэйчүүдийн эмгэг:
- Сарын тэмдгийн өвдөлт, тогтворгүй байдал
- Хэвлий хэсгээр хүйт оргих, үргүйдэл
- Умайн үйл ажиллагаа алдагдах
6. Хэвийн бус биеийн дулааны байдал:
- Гар, хөл үргэлж даарах
7. Дархлаа дэмжих зорилгоор:
Хануур засал нь Монголын уламжлалт анагаах ухаанд хэрэглэгддэг эмчилгээний нэг хэлбэр юм. Хануур засал гэдэг нь биеийн хар судасны (хураагуур судас) тодорхой бэлчирт хануур заслын төрөл бүрийн багажаар хатгаж өвчний цус буюу муу цус, цусны уурыг гаргах эмчилгээ юм.
Өвчин үүсээд цус болон хийгээр хөлөглөөд бүх биед тархдаг. Цус шараас шалтгаалсан халуун өвчний үед гол үйл явц цусанд явагддаг. Тиймээс муу цусыг ялгах тан өгч, өвчний цусыг тамирын цуснаас ялгасны дараа ханаж, өвчний цусыг биеэс гадагшлуулах эмчилгээ юм. Уламжлалт анагаах ухаанд хануур заслыг заслын дээд эмчилгээ гэдэг.
Ямар улиралд хануур засал хийх вэ?
Намрын улиралд ихэвчлэн хануур эмчилгээ хийгддэг. Өвчин дэлгэрсэн, өвчний муу цус боловсорсон, цус шарын халуун их, муу цусны урхаг их байвал улирал хамаарахгүйгээр хануур эмчилгээг хийж болно.
Хүний биед толгой, гар, хөл, хэлэнд байдаг ханаж болдог 77 судас байдаг ба эдгээрээс салаалсан жижиг нарийн судлууд ч байдаг.
Ямар өвчний үед хийгдэх вэ?
- Цус шарын гэмээр толгой хүчтэй өвдөх
- Нүд улайх, нүдэнд цагаа унах
- Артерийн даралт ихсэх
- Уушигны халуун хатгалга
- Элэгний дэлгэрсэн халуун
- Бөөрний үрэвсэл, гэмтсэн халуун
- Цус шарын халууны гэмээр зүрхээр өвдөх
- Халуун шар усны гаралтай арьсны өвчнүүд
- Тулай
Хануур засал эмчилгээний дараа хоол унд, явдал мөрийн гам барих хэрэгтэй.
Хануур засал хийлгэсний дараа сүү, тараг, айраг, архи, исгэлэн жимс идэж болохгүй.
Даарч хөрөхгүй дулаан байх, хүнд юм өргөх, бороо усанд норохгүй, хүйтэн усанд гар хөлөө дүрэх, наранд халахгүй зэрэг гамыг барина.
Бариа засал эмчилгээ нь уламжлалт анагаах ухааны чухал хэсэг бөгөөд биеийн энергийн урсгал, цус, хий, шингэний тэнцвэрийг сэргээж, олон төрлийн өвчнийг эмчлэх зорилготой байдаг. Энэхүү эмчилгээ нь зөвхөн өвчний шинж тэмдгийг намдаах төдийгүй, биеийн бүхэл бүтэн үйл ажиллагааг сайжруулахад чиглэгддэг.
Бариа засал эмчилгээний үндсэн ач холбогдол
- Булчингийн үйл ажиллагааг сайжруулах: Бариа засал нь булчингийн агшилтыг сайжруулж, хөшүүн байдал, таталт, чангаралыг бууруулдаг. Үүний үр дүнд булчингийн ажиллах чадвар 3–7 дахин нэмэгддэг
- Цусны эргэлтийг дэмжих: Эмчилгээ нь хялгасан судсыг өргөсгөж, цусны эргэлтийг сайжруулснаар тэжээлийн бодисууд бие эрхтэнд илүү сайн хүрдэг.
- Тунгалагийн урсгалын идэвхжүүлэлт: Бариа засал нь тунгалгийн шингэний урсгалыг хурдасгаж, хорт бодисуудыг биеээс гадагшлуулахад тусалдаг.
- Дархлааны тогтолцоог дэмжих: Биеийн эсэргүүцлийг сайжруулдаг.
Бариа засал эмчилгээний заалт
- Булчин, шөрмөс, үе мөчний өвдөлт: Хүзүү, мөр, нурууны өвдөлт, булчингийн чангарал, саа саажилт зэрэг
- Мэдрэлийн гаралтай эмгэгүүд: Нурууны мэдрэлийн үрэвсэл, нүүрний мэдрэлийн саажилт гэх мэт
- Хоол боловсруулах эрхтний асуудлууд: Өтгөн хатах, шингээлт муудах, хоолны дуршил буурах зэрэг
- Цусны даралттай холбоотой асуудлууд: Цусны даралт ихсэх, багасах зэрэг
- Эмэгтэйчүүдийн асуудлууд: Сарын тэмдгийн өвдөлт, хий бүрэлдсэн өвчин, жирэмсний хордлого гэх мэт
- Нойргүйдэл, стресс, ядралт: Нойргүйдэл, стрессийн шалтгаант хэвлийн таргалалт
Хэвлийн туулга буюу цөсний туулга эмчилгээ нь цөс болон хоол боловсруулах бүх замыг цэвэрлэдэг эмчилгээ юм.
Туулга хийж болохгүй хүмүүс:
- Бага насны хүүхдүүд
- 55-аас дээш насны хүмүүс
- Жирэмсэн, хөхүүл
- Тамир тэнхээ муутай
- Ходоодны шархтай
- Нойр булчирхайн архаг үрэвсэлтэй
- Цагаан мах эргэдэг эдгээр хүмүүс цөсний туулга эмчилгээ хийлгэж болохгүй.
Дээрхи хүмүүсээс бусад хүмүүс цөсний туулга эмчилгээг хийлгэж болно.
Цөсний туулга эмчилгээ хийлгэхийн өмнө эмчдээ судсаар оношлогоо хийлгэж, хэвлийн эход харуулаад цөсний туулга эмчилгээ хийлгэх эсэхээ мэдэх хэрэгтэй.
Цөсний туулга эмчилгээ хийхийн өмнө бэлтгэл хийх нь маш чухал. Мөн цөсний туулга эмчилгээ хийлгэсний дараа гам барих хэрэгтэй байдаг.
Өвөрчлөл буюу төрөлх чанар гэж юу вэ?
Уламжлалт анагаах ухаанд тухайн хүн доорх 3 мөн чанарын аль нь давамгай байна тэр нь тухайн хүний төрөлхийн мөн чанар болж ямар хоол хүнс, явдал мөрөөр явбал эрүүл байх вэ, улиралдаа тохируулан яаж хооллох, ямар өвчлөлөөр өвчлөх магадлалтай байх, өвдсөн бол таны бие махбодид ямар эмчилгээ хийх вэ гэдэг нь хүртэл таны төрөлх мөн чанартай холбоотой байдаг.
Манай эмнэлгээр үйлчлүүлснээр өөрийн төрөлх чанараа мэдэж, эмчилгээнээс гадна яаж хооллох зэрэг зөвлөгөөг авах боломжтой.
Биеийн галбир: Туранхай, нарийхан урт мөчтэй, эсвэл биеийн хэмжээ жижиг, арьсны өнгө нь хөхөлбөр, бараан, хуурай арьстай
Ой тогтоолт: Хурдан цээжилж, хурдан мартана
Хөдөлгөөн: Хөдөлгөөний идэвхитэй, хурдан түргэн хөдөлгөөнтэй
Зан харилцаа: Эелдэг, нийтэч, хөгжилтэй, их ярьдаг
Нойр: Нойронд сэргэг, нойргүйдэлд өртөх нь их
Амархан даарна, Заримдаа хөл гар нь хүйтэн байдаг. Хоолны шингээлт муутай, хоолны дуршил тогтворгүй
Биеийн галбир: Булчинлаг, овор хэмжээ дунд зэрэг, арьс тослог, арьсны өнгө цайвардуу, шар , хөлрөмтгий
Ой тогтоолт: Хурдан цээжилж, удаан мартана, Оюуны чадамж өндөр
Хөдөлгөөн: Хөдөлгөөний идэвхи дунд зэрэг, спортоор хичээллэх сонирхолтой
Зан харилцаа: Хянуур, болгоомжтой, шулуун, шударга яриатай
Нойр: Нойрны хэмнэл тогтвортой
Амархан халууцаж хөлс их гарна
Ам их цангадаг тул шингэний хэрэглээ их Хоолны шингээлт хурдан тул, хоолны дуршил сайтай, амархан өлсөнө.
Биеийн галбир: Тарган, мах мариа ихтэй, биеийн хэмжээ том, арьсны өнгө цагаан
Ой тогтоолт: Удаан цээжилж, удаан мартана
Хөдөлгөөн: Хөдөлгөөний идэвхи сул, удаан хөдөлгөөнтэй
Зан харилцаа: Бүрэг ичимхий, зожиг, удаан яриатай, тайван
Нойр: Нойронд сайн, гүн бат унтана
Хүйтэнд тэсвэр муутай
Өлсөж цангах нь удаан, хоол боловсруулах үйл ажиллагаа сул, хоолны дуршил хэвийн
Уламжлалт, сэргээн засах эмчилгээ
Таньд дараах шинж тэмдэг илэрч байвал уламжлалт болон сэргээн засах эмчилгээг хийлгэхийг зөвлөж байна.
- Бүх бие хүнд оргиж, ядарч сульдах, чих шуугих
- Толгой, хүзүү, нуруу, үе мөчний өвдөлт зовиуртай
- Зүрх судасны тогтолцооны эмгэг (зүрний эхо, зүрхний цахилгаан бичлэг хэвийн гарсан хэрнээ зүрхээр өвдөөд байдаг)
- Амьсгалын замын эмгэг (хуурай цэр ихтэй ханиалгах гэх мэт)
- Хоол боловсруулах тогтолцооны эмгэг (өтгөн хаталт, гэдэс дүүрэх гэх мэт)
- Шээс ялгаруулах замын эмгэгтэй (дүлж шээх, шээсний дараа дутуу шээсэн мэдрэмжтэй байх гэх мэт)
- Эмэгтэйчүүдийн сарын тэмдгийн хэм алдагдах, бага хэмжээтэй ирэх, өвдөлттэй ирэх гэх мэт зовиуртай
- Сэтгэл санаа хямрах, нойргүйдэлт
Уламжлалт, сэргээх засах багц эмчилгээ
Нуруу
Мэдрэлийн болон уламжлалт эмчилгээний иж бүрэн нурууны багц эмчилгээг Уромед эмнэлэг танд санал болгож байна. Нурууны багц эмчилгээнд
- Нурууны булчин суллах бариа засал
- Бумба эмчилгээ
- Зүү эмчилгээ
- Имфра шарлага эмчилгээ
- Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS)
Дараах шинж тэмдэг илэрвэл нурууны багц эмчилгээнд орохыг эмч зөвлөж байна:
- Булчин чангарч өвдөх
- Хөдөлгөөн болон ачаалал авах үед бүсэлхийд хүчтэй хатгуулж өвдөх
- Нуруунаас хөл рүү хатгуулж өвдөх
- Нуруу хөдөлгөхөд хүндрэлтэй байх
- Хөл бадайрч, мэдээ алдах
Хүний багана нуруу хүзүүний 7, сээр нурууны 12, бүсэлхий нурууны 5, ахар сүүл 4-5 нугалмаас бүтдэг. Нийт 33-34 яснаас бүрддэг.
Нурууны өвчний зонхилон тохиолдох төрлүүд
- Булчингийн чангарал
– Хүнд зүйл өргөх, удаан хугацаагаар муруй суугаад байх, нэг талдаа ачаалал их авах, гэнэтийн хөдөлгөөн зэргээс үүсдэг.
– Булчин, шөрмөс гэмтэх үед үүсдэг. - Нугасны дискний эмгэг, эвэрхий үүсэх
- Нугалам хооронд байрладаг диск нь зөөлөн цөм болон хатуу бүрхүүл гэсэн хоёр хэсгээс бүрддэг. Энэ хатуу бүрхүүл урагдаж, зөөлөн цөм нь гадагш шахагдан гарахыг нугалам хоорондын дискний эвэрхий гэнэ.
- Ийм үед хөл рүү дагаж өвдөх, мэдээгүй болох зэрэг шинж тэмдэг илэрдэг.
- Остеохондроз / ясны үрэвсэл/
– Нас ахих тусам яс, үе мөчний мөгөөрс элэгдэж, үрэвсэл үүсч өвдөлт мэдрэгддэг.
– Үе мөч сажигнаж дуугарах болон үе мөч хөшилт өгч хөдөлгөөн хязгаарлагдана. - “Спондилоз” /яс ургалт/
Нугалмын ирмэг дээр илүү яс ургаж томорсноор, ойролцоох мэдрэл, булчин, үе мөчийг дарах, цочроох хэлбэрээр илэрдэг ясны нэмэлт ургалт юм.
- Суудлын мэдрэлийн даралт
– Нурууны доод хэсэгт байдаг суудлын мэдрэлийг дарах үед хөл рүү дагаж өвдөлт өгөх, хөл бадайрах, мэдээгүй болох, хүч суларч алхаж гишгэхэд өвдөлт өгөх, алхаж чадахгүй болох зэрэг зовиур илэрнэ. - Нурууны муруйлт (сколиоз)
– Нуруу аль нэг тал руугаа мурийлт өгч, хэвийн бус хэлбэртэй болох
Таны нуруунд дээрх шинж тэмдгүүд илэрсэн бол манай эмнэлэгт оношлогоо, эмчилгээ хийлгэх боломжтой.
Өвдгөнд яс ургах, хөшингө үүсэх, хавдах, хөдөлгөөн хийхэд үеэр шажигнаж дугарах, үе томорч хэлбэрээ алдах, олон жил өвдөгний үрэвсэл яс ургалтаас болж амьдралын чанарт тань өөрчлөлт орсон бол та манайд хандаарай.
Өвдөгний багц эмчилгээнд
– Инфра шарлага эмчилгээ
– Өвдөгний бариа засал эмчилгээ
– Бумба эмчилгээ
– Зүү эмчилгээ
– Халуун шавар эмчилгээ
Өвдөгний багц эмчилгээнд орсноор:
- Өвдөлт намдана
- Үрэвсэл дарагдана
- Доод мөчдийн цусан хангамж сайжирна
- Яс ургалт зогсоно
- Чангарсан булчин суларна
- Хөдөлгөөн хийхэд зовуурь шаналгаа багасна
Зонхилон тохиолдох өвдөгний өвчлөлүүд:
- Остеоартрит (Ясны үрэвсэл)
-Насжилтаас шалтгаалж, үений мөгөөрс нимгэрч, яс ясандаа үрэгдэж эхлэх архаг үрэвсэлт өвчин юм.
-Үеэр өвдөх (ядаж эхэнд нь хөдөлгөөний дараа, дараа нь амарсан ч өвдөж болно), өглөө босоход үе хөшиж өвдөх, үе хавдах, үеэр дуугарах, үений хөдөлгөөн хязгаарлагдах, үеэнд бүтцийн хувьд өөрчлөлт орох, булчин сулрах
2. Ревматойд артрит
-Дархлааны тогтолцооны алдагдлаас үүдэлтэй, өөрийнхөө үе мөчийг “дайсан” гэж таньж, үрэвсүүлдэг архаг аутоиммуны өвчин юм.
-Үеэр хөшиж өвдөх, үеэр хавдах, халуун оргих, халуурах, янгинаж хүчтэй өвдөх, хүндэрсэн үедээ үений гажиг үүснэ.
3. Шөрмөсний үрэвсэл (Tendinitis)
-Шөрмөс хэт ачаалалтай үед үрэвсэж өвддөг
4. Шөрмөс гэмтэх (Meniscus tear)
- Хөдөлгөөн, гэмтлийн үед үүсдэг.
5. Хавирган холбоосын гэмтэл
Өвдөгний үе дотор дотоод (medial) ба гадаад (lateral) хавирган холбоос гэж хоёр төрлийн менискус байдаг. Эдгээр нь чичиргээ, доргилтоос хамгаалах, ясны гадаргуу хоорондын үрэлтийг багасгах, өвдөгний үений тогтвортой байдалд тусалдаг холбоос юм.
6. Өвдгөнд яс ургах (остеофит)
Энэ нь ихэвчлэн үе мөчний элэгдэл, үрэвсэлтэй холбоотойгоор үүсдэг. Остеофит нь үений ирмэг дагуу нэмэлт яс үүсэж ургах процесс юм. Энэ нь ихэвчлэн үений үрэвсэл (артрит), ялангуяа остеоартрит өвчний үед илэрдэг шинж тэмдэг юм.
7. Бурсит (Bursitis)
Өвдөгний уутанцарт шингэн хуримтлагдан, үрэвсдэг.
8. Подагра (Gout)
Шээсний хүчил хуримтлагдан өвдөг рүү хурц өвдөлт үүсгэнэ.
Дээрх шинж тэмдгүүд илэрвэл манай эмнэлэгт үзлэг оношлогоонд хамрагдаад эмчилгээ хийлгэх боломжтой.
Хүзүү нь C1-C7 гэсэн долоон нугалмаас тогтдог.
- C1 нугалам-Толгойг дэмжих үүрэгтэй
- C2 нугалам-Толгойг эргүүлэхэд туслах үүрэгтэй
- C3-C7 нугалам-Хүзүүг хөдөлгөхөд чухал үүрэгтэй
- C1 ба C2 нугаламууд онцгой бүтэцтэй бөгөөд толгойг чөлөөтэй хөдөлгөх боломжийг олгодог.
Хүзүүний өвдөлт зовиур:
- Хүзүүний булчингийн чангарал
- Хүзүүний нугаламын түвшинд мурийлт үүссэн
- Хүзүүний нугаламууд хоорондоо ойртож шахагдсанаас болоод зөөлөн эдэд шохойжилт үүссэн
- Хүзүүний нугалам остеофит (яс ургасан)
- Хүзүүний нугалам хоорондын жийргэвч шахагдаж, нугасны суваг руу цүлхийлт үүссэн
- Хүзүүний нугалмууд хоорондоо ойртож, үе бүрийн хоорондын нугаснаас салаалж гарсан мэдрэл дарагдсан
Хүзүүний түвшинд мэдрэл дарагдсан үед ямар шинж илрэх вэ?
Хүзүүний нэгдүгээр үе гавал ясны хооронд, мөн хүзүүний С1-C2 мэдрэл дарагдахад толгой байнга өвдөх, толгой эргэх , хэвтэж байхад ч эргэж байгаа мэт санагдах зовиур илэрнэ.
Артерийн даралт ихсэх, дотор муухайрах шинж мөн илэрдэг. Хүзүүний үеэрээ толгойгоо бөхийлгөх, гэдийх, эргүүлэх хөдөлгөөн хийхэд өвдөлт илэрдэг. Мөн нүдний төвд өөрчлөлт орж улмаар хараа муудах, толгой дагз орчмоороо өвдөх, чих шуугих , эрүүний углуурга өвдөх зэрэг шинж илэрдэг.
•Хүзүүний С2-C3 үений түвшинд мэдрэл дарагдахад чих эрүү орчим нүүрний яс өвдөх, хүзүү дээд хэсгээрээ чилэх, чих өвдөх шуугих, эрүү зуурах мэт мэдрэмж төрөх, эрүүний углуурга суларснаас дуугарах, шүдний зуулт өөрчлөгдөх зэрэг шинж илрэх тохиолдол байдаг.
C3-C4 үеийн хоорондох мэдрэл дарагдахад шилэн хүзүү хөших, дагзаар халах, удаан тонгойж суух үед өвдөнө. Хүзүүгээ эргүүлэх хөдөлгөөн хийх үед өвдөлт нэмэгдэх нь их. Хүзүүгээрээ бөхийх гэдийх хөдөлгөөн хийхэд өвдөлт нэмэгдэнэ. Ойр ойрхон хүзүү гоёодно.
•Хүзүүний C4-C5, C5-C6 үеийн хоорондох мэдрэл дарагдахад дал ,мөр орчим хөшиж өвдөх , мөр бадайрах, гараа дээш өргөж чадахаа болих, хуян байнга хөөрөх, хүзүүгээрээ нэг тал уруугаа хазайх хөдөлгөөн хийхэд хүзүүний нөгөө тал татагдан чангарч өвдөх зовиур илэрнэ.
•Хүзүүний C5-C7 үеийн хоорондох мэдрэл дарагдахад мөрний үеэр өвдөх, гар бадайрах ,чинэрэх, удаан дарж унтсан мэт мэдээ алдах ,хуруунууд мэдээгүй мэт санагдах, аль мэдрэл салаалдаг үелэл дээр цүлхийлт үүссэнээс хамааран эрхий долоовор хуруу эсвэл чигчий ядам хуруу дагаж өвдөх, бадайрах, сэрвээгээрээ бөгтийх зэрэг зовиур шинж илэрдэг.
Тэгэхээр зарим хүний төсөөлснөөр хүзүү өвдөх үед дандаа хүзүүний булчин чангарсан байдаг юм биш, өөр ноцтой өөрчлөлтүүд ч байдаг. Эмчид үзүүлэхдээ бүтэн нурууны рентген зурагтай ирж үзүүлэх, зөвхөн хүзүү ч бус бусад багана нурууны хэсэгт ямар ямар өөрчлөлт байгааг мэдэж авах, шаардлагатай бол эмчийн зөвлөснөөр МRI зураг авхуулж хүзүүний аль түвшинд мэдрэл дарагдсан эсэхийг сайн тодруулах нь их чухал юм.
Дээрх шинж тэмдэг илэрвэл та бүхэн ирж үзүүлээд хүзүүний эмчилгээний багц эмчилгээг авах боломжтой.
Хүзүүний багц эмчилгээнд:
- Зүү эмчилгээ
- Хэсэгчилсэн бариа засал (толгой, хүзүү, гар)
- Бумба эмчилгээ
- Төөнүүр эмчилгээ эсвэл тенс эмчилгээ
Толгой өвдөх, хүзүү сээрээр хөөрч хөших, ууц нуруугаар чилж өвдөөд өвдөлт түнхний үе, хөлийн булчин, хөл дагаж өвдөх, хөл гар хүйт оргих, үе мөчөөр өвдөх, бүх бие хүнд оргиж, ядарч сульдаад байвал манай бүтэн биеийн багц эмчилгээнд орох боломжтой.
Бүтэн биеийн багц эмчилгээнд:
- Бүтэн биеийн бариа засал
- Зүү эмчилгээ
- Бумба эмчилгээ
- Халуун шавар эсвэл төөнүүр эмчилгээ
- Инфра шарлага эмчилгээ